ایران زمین در تاریخنگاری ایلخانان و ممالیک
نویسندگان
چکیده
قرن هفتم و هشتم هجری، دورة رشد و بالندگی تاریخ نگاری در ایران و جهان اسلام است. در آستانة قرن هشتم، دولت ایلخانی در ایران پس از سالها کشمکش و درگیری میان طرفداران شیوة صحراگردی و غارتگری(مغولها) و مدافعان مدنیّت و تمرکزگرایی سیاسی (ایرانیان)، به مرحلهای از ثبات و آرامش نسبی رسید. اسلام آوردن غازان دولت ایلخانی را نیز در شمار دولتهای جهان اسلام قرار داد. این دوره، همچنین شاهد ادامة جنگ‌های خارجی ایلخانان با همسایگان آنان به ویژه سلاطین مصر و شام است که از ابتدای تأسیس دولت ایلخانی آغاز شده بود.به این ترتیب جنبش تاریخنگاری، در ایران و دیگر مناطق جهان اسلام به ویژه در مصر و شام، به مناسبات خارجی دولتهای اسلامی توجه ویژهای نمود. تاریخنگاران ایرانی در این دوره با رویکردی جدی به ایران، جایگاه ایران زمین در تاریخ و محدودة جغرافیایی آن را مورد توجه قرار دادند. احیای این نگرش که از زمان فردوسی تا این زمان بیسابقه بود، به بازخوانی تاریخ روابط ایران و اعراب در برخی از متون و منظومههای تاریخی انجامید. هم زمان، مورخان عرب مانند قلقشندی و عمری نیز از ایران به عنوان کشوری مستقل نام برده و دولت ایلخانی را در امتداد پادشاهیهای باستانی این سرزمین قرار دادند. در این پژوهش با توجه به انعکاس منازعات ایلخانان و مملوکان در منابع تاریخی، به تفسیر رویکرد مورخان ایرانی و عرب در مورد مفهوم ایران زمین و تحلیل این منابع از منظر هویت ایرانی پرداخته میشود.
منابع مشابه
جایگاه اشرافیت نظامی در مناسبات ایلخانان و ممالیک
ماهیت نظامی ساختار حکومت ایلخانان و ممالیک، جایگاه ویژه سپاه و سلطۀ هرچه بیشتر اشرافیت نظامی را در پی داشت. سنخ مناسبات دو حکومت که در بیشتر موارد وجه تقابلی داشت، موجب می‌شد سران نظامی در چگونگی این مناسبات سهم تعیین کننده‌ای داشته باشند. از جمله مصادیق این مسأله، پناهندگی اختیاری یا اجباری بزرگان نظامی به قلمرو حکومت رقیب بود که با اقبال بسیار همراه می‌شد و سیاست و اقتصاد مناطق محلّ منازعه را ...
متن کاملوافدیّه ی مغول؛ پژوهشی پیرامون امواج فراریان و پناهندگانِ دولت ایلخانان به قلمرو ممالیک مصر
یکی از تحّولات برجسته در نیمهی دوم سدهی هفتم هجری/ سیزدهم میلادی، برپایی حکومت ایلخانانِ مغول در چهارچوب مرزهای سیاسی ایران است. از ویژگی‌های قابل توجه این حکومت، چالشهای مرزی و اختلافات سیاسی- نظامی آنان با همسایه‌ی غربی خود، ممالیک مصر بود. در این میان، نقش گروههای فراری و پناهنده به خصوص افراد و گروههایی که از سمت حکومت ایلخانان مغول به سوی ممالیک مصر میگریختند و به آنان پناهنده میشدند،...
متن کاملبررسی روابط ایلخانان و ممالیک مصر دردوره سلطنت غازان خان (703-694 ﻫ/ 1304-1295 م)
غازان خان در سال 694ﻫ/1295م به مقام ایلخانی دست یافت. با آغاز سلطنت او جنگ‌های چهارساله داخلی ایلخانان که پس از مرگ ارغون خان شروع شده بود پایان یافت وحکومت ایلخانی رسماً دین اسلام را پذیرفت. تأثیر اسلام پذیری غازان در سیاست خارجی کمتراز سیاست داخلی نبود. زیرا اسلام‌گروی او بر خلاف آنچه انتظار می‌رفت به هیچ وجه از دشمنی ایلخانان با ممالیک مصر و شام نکاست و نبرد بین غازان و ممالیک به همان الگوی ا...
متن کاملوافدیه ی مغول؛ پژوهشی پیرامون امواج فراریان و پناهندگانِ دولت ایلخانان به قلمرو ممالیک مصر
یکی از تحولات برجسته در نیمهی دوم سدهی هفتم هجری/ سیزدهم میلادی،برپایی حکومت ایلخانانِ مغول در چهارچوب مرزهای سیاسی ایران است. از ویژگیهایقابل توجه این حکومت، چالشهای مرزی و اختلافات سیاسی- نظامی آنان با همسایهیغربی خود، ممالیک مصر بود. در این میان، نقش گروههای فراری و پناهنده به خصوصافراد و گروههایی که از سمت حکومت ایلخانان مغول به سوی ممالیک مصر میگریختند وبه آنان پناهنده میشدند، در بروز و تش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مجله پژوهش های تاریخی ایران و اسلامناشر: دانشگاه سیستان و بلوچستان
ISSN
دوره 8
شماره 15 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023